Κοινωνική Αποξένωση – Αλλοτρίωση, Απόρροια Της Πανδημίας;
Μέσα στη δίνη των γεγονότων ερχόμαστε αντιμέτωποι με τις απόρροιες της πανδημίας που επηρεάζουν την ψυχική μας υγεία. Ας σκεφτούμε τα διάφορα ψυχοσωματικά στάδια μέσα από τα οποία περάσαμε στην καραντίνα.
Αρχικά είδαμε την καραντίνα ως μία ευκαιρία να βρεθούμε κοντά με την οικογένεια μας, την οποία ίσως και να είχαμε παραμελήσει λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων και ευθυνών. Η καραντίνα αυτή μας δίδαξε πολλά για τον εαυτό μας. Ποια είναι τα όρια μας, μέχρι που μπορούμε να φτάσουμε και τελικά ποιες προτεραιότητες βάζουμε στην ζωή μας.
Αφού πραγματοποιήσαμε την προσωπική μας ενδοσκόπηση φτάσαμε στο σημείο όπου οι ανάγκες μας για διαφυγή ξεπέρασαν κάθε προηγούμενη ανάγκη. Η θέληση μας να ξεφύγουμε ανέλαβε πρωταγωνιστικό ρόλο. Από τι όμως θέλαμε να ξεφύγουμε; Από την ίδια την κοινωνική πραγματικότητα την οποία απαρνούμαστε μετά βδελυγμίας ή από τον ίδιο μας τον εαυτό;
Ίσως ήρθαμε αντιμέτωποι με πτυχές του εαυτού μας που δεν γνωρίζαμε μέχρι σήμερα γιατί τις κρύβαμε πίσω από ανάγκες και υποχρεώσεις. Όμως το κομμάτι αυτό του εαυτού μας επανέρχεται σε περιόδους κρίσης στην προσωπική μας ζωή. Μία απώλεια παραδείγματος χάριν φέρνει στο προσκήνιο τον εαυτό που δεν θέλουμε, την θλίψη μας, την άρνηση των πεπραγμένων, την αγανάκτηση και τέλος το μεγάλο ΓΙΑΤΙ;
Μήπως όλα αυτά τα στοιχεία είναι λοιπόν η πραγματικότητα μας που δεν είχαμε τον χρόνο να αντιμετωπίσουμε; Βιώνουμε ένα είδος κοινωνικής αποξένωσης πρωτόγνωρο. Πρόκειται για φυσική μοναξιά την οποία δεν επιλέξαμε εμείς. Η φυσική όμως μοναξιά εγκολπώνεται την ηθική μοναξιά, αυτή που βιώνουμε ακόμη και όταν ερχόμαστε σε επαφή και αλληλεπιδρούμε με άλλα μέλη της κοινωνίας. Η πανδημία και ο εγκλεισμός έφεραν στην επιφάνεια προβλήματα τα οποία προϋπήρχαν αλλά δεν ήταν αντιληπτά.
Ο Χέγκελ ήταν ο πρώτος φιλόσοφος που αναφέρθηκε στην κοινωνική αποξένωση προσεγγίζοντας την με μία ιδεαλιστική σκοπιά. Αντίθετα ο Καρλ Μαρξ τόνισε την υλική βάση της αποξένωσης.
Κοινωνική αποξένωση και κοινωνική ψηφιοποίηση
Η κοινωνική αποξένωση/αλλοτρίωση έχει μελετηθεί ήδη από τον 17ο αιώνα και σήμερα μας απασχολεί κάθε άλλο παρά ποτέ. Η ανάγκη μας για ουσιαστική κοινωνικοποίηση κρύφτηκε πίσω από τις οθόνες. Εκεί που ο καθένας είναι αυτό που επιθυμεί. Εκεί που η πραγματικότητα αλλοιώνεται και προσαρμόζεται στα δεδομένα της επίπλαστης υποκειμενικής οπτικής. Μία κοινωνική πραγματικότητα που προϋπήρχε της πανδημίας και του εγκλεισμού. Η ανάγκη για κοινωνική αποδοχή που διοχετεύτηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτή είναι η πραγματικότητα που επιλέξαμε θέτοντας στο περιθώριο τις διαπροσωπικές σχέσεις και την κοινωνικοποίηση μας στην ρεαλιστική της μορφή.
Ίσως η πανδημία να επιδείνωσε την επικρατούσα κατάσταση αποκοινωνικοποίησης και να ενέτεινε την ψηφιοποίηση της κοινωνικής μας ζωής. Σίγουρα όμως δεν ευθύνεται για τα εσωτερικευμένα πάθη και τις λανθάνουσες αδυναμίες μας.
GigaFM
Απόφοιτος του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου στο ΜΠΣ "Σύγχρονες Δημοσιογραφικές Σπουδές".