Σοβαρός είναι ο κίνδυνος ακύρωσης της κοινής δήλωσης Ευρωπαϊκής Ενωσης – Τουρκίας, από την εφαρμογή της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, που καθορίζει ότι εφεξής θα μπορούν να μετακινούνται ελεύθερα στην ελληνική επικράτεια οι μετανάστες που φτάνουν στα ελληνικά νησιά και καταθέτουν αίτημα ασύλου.
Το ΣτΕ έκρινε κατά πλειοψηφία ότι δεν συντρέχουν οι λόγοι δημοσίου συμφέροντος και μεταναστευτικής πολιτικής, που μπορούν να επιβάλουν τον γεωγραφικό περιορισμό τους στα νησιά και την απαγόρευση μετακίνησης στην ενδοχώρα. Ωστόσο, η Τουρκία δεν δέχεται να επιστραφούν στο έδαφός της αιτούντες άσυλο από την ενδοχώρα, παρά το γεγονός ότι από την πλευρά τής Ελλάδας έχει γίνει πολλές φορές σχετικό αίτημα. Μάλιστα, και ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είχε θέσει το θέμα στον πρόεδρο Ερντογάν κατά την επίσκεψη του τελευταίου στην Ελλάδα, χωρίς ωστόσο να λάβει σαφή απάντηση.
Η Τουρκία τονίζει ότι δεν δέχεται να επιστραφούν αιτούντες άσυλο από την ελληνική ενδοχώρα, καθώς δεν υπάρχει τρόπος να διασφαλιστεί ότι θα πρόκειται για άτομα που έφτασαν μετά την κοινή δήλωση (20 Μαρτίου 2016). Ενα από τα σχέδια που το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής επεξεργάζεται εδώ και καιρό, προκειμένου να αποσυμφορηθούν τα νησιά, είναι η δημιουργία κλειστών κέντρων φιλοξενίας στην ενδοχώρα, όπου θα μεταφέρονται οι αιτούντες άσυλο από τα νησιά προκειμένου να καμφθεί η άρνηση της Τουρκίας όσον αφορά τις επιστροφές. Ωστόσο, ο εγκλεισμός αιτούντων άσυλο, δεν αποτελεί «εύκολη» απόφαση για την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, δεδομένης της ισχυρής εσωκομματικής αντιπολίτευσης που αντιδρά στη μεταναστευτική πολιτική που εφαρμόζεται.
Ο κ. Δημ. Βίτσας
Ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Δημήτρης Βίτσας τόνισε ότι θα τοποθετηθεί επί του θέματος όταν ενημερωθεί επισήμως για την απόφαση, την οποία ωστόσο δεν αμφισβήτησε. Κύκλοι του υπουργείου ανέφεραν ότι θα εξεταστούν τα σχετικά νομικά εργαλεία σε σχέση με την εφαρμογή της απόφασης.
Στο ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο είχε προσφύγει το ελληνικό συμβούλιο για τους πρόσφυγες, ζητώντας να ακυρωθεί η υπ’ αριθμόν 10464/31.5.2016 απόφαση της διευθύντριας ασύλου, με την οποία τέθηκε περιορισμός από τον Μάρτιο του 2016 στην κυκλοφορία των αιτούντων διεθνή προστασία και οι οποίοι παραμένουν στα hotspots που δημιουργήθηκαν στη Λέσβο, στη Σάμο, στη Χίο, στη Λέρο και στην Κω έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία.
Το Δ΄ Τμήμα του ΣτΕ με την υπ’ αριθμόν 805/2018 απόφασή του έκανε δεκτή την προσφυγή και ακύρωσε την απόφαση της διευθύντριας ασύλου Μαρίας Σταυροπούλου (σ.σ. η θητεία της οποίας έληξε τον Φεβρουάριο) ως μη επαρκώς αιτιολογημένη, καθώς έκρινε ότι δεν συντρέχουν οι λόγοι για την επιβολή περιορισμών στην κυκλοφορία. Ωστόσο, σταθμίζοντας τον μεγάλο αριθμό των προσφύγων αλλά και τις δυσκολίες που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση, το ΣτΕ έκρινε ότι η απόφαση δεν θα έχει αναδρομική ισχύ. Αυτό σημαίνει ότι όσοι έφτασαν στα ελληνικά νησιά μετά τις 20 Μαρτίου 2016 έως και χθες θα παραμείνουν στα hotspots. Αντίθετα, όσοι πρόσφυγες υποβάλλουν εφεξής αίτηση χορήγησης ασύλου, θα μπορούν να μετακινούνται εντός της ελληνικής επικράτειας χωρίς περιορισμούς μέχρι να εκδοθεί η διοικητική απόφαση για το άσυλό τους.
Στην επίμαχη απόφαση του ΣτΕ γίνεται εκτεταμένη αναφορά στις συνέπειες που υφίστανται τα έξι νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και στο βάρος που επωμίζονται από τη λειτουργία των hotspots. Οπως επισημαίνουν, μεταξύ άλλων, οι σύμβουλοι επικρατείας, «η επιβολή περιορισμών στην κυκλοφορία έχει ως συνέπεια τον μη επιμερισμό των προσώπων αυτών σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια, αλλά αντιθέτως την άνιση συγκέντρωσή τους σε ορισμένες μόνο περιοχές και τη σημαντική επιβάρυνση και υποβάθμιση των περιοχών αυτών».
Στον Εβρο
Η απόφαση αυτή ήρθε σε μια εξαιρετικά κρίσιμη στιγμή, καθώς οι μεταναστευτικές ροές τόσο στα νησιά όσο και στον Εβρο έχουν σημειώσει μεγάλη αύξηση και το πέρασμα στην Ελλάδα από την Τουρκία διευκολύνεται από τις καλές καιρικές συνθήκες.
Χθες, 370 άτομα πέρασαν παράνομα στην Ελλάδα από τον Εβρο, ενώ προχθές ακόμα 130 άτομα συνελήφθησαν από την Αστυνομία, ενώ επιχειρούσαν να διασχίσουν τα σύνορα μέσω του ποταμιού. Ταυτόχρονα, μόνο το τελευταίο δεκαήμερο 1.056 μετανάστες έχουν φτάσει από την Τουρκία στα ελληνικά νησιά, η πλειονότητα των οποίων έχει καταθέσει αίτημα ασύλου.
Έντυπη
