25 Νοεμβρίου: Διεθνής Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών
Η σημερινή ημέρα χαρακτηρίζεται από βαθιά θλίψη, απορία και αγανάκτηση για όλα εκείνα τα περιστατικά βίας, τα οποία βιώνουν οι γυναίκες. Περίπου 736 εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο —σχεδόν μία στις τρεις— έχουν υποστεί βία από στενό σύντροφο, σεξουαλική βία από μη σύντροφο ή και τα δύο τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους.
Έχουν περάσει 10 χρόνια από τότε που υπεγράφη η Σύμβαση για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, ωστόσο, ο δρόμος προς την «κάθαρση» μοιάζει μόνιμα κλειστός. Η ανάγκη ύπαρξης μιας τέτοιας ημέρας αποτελεί από μόνη της μια απαράδεκτη συνθήκη, καθώς στην ημέρα αυτή διαρκώς προστίθενται θύματα, προκειμένου να γίνει αναγκαία η δια ροπάλου παύση της έμφυλης βίας.
Η βία αυτή χαρακτηρίζει σύγχρονες κοινωνίες, οι οποίες στον πυρήνα τους «φιλοξενούν» αναχρονιστικά κατάλοιπα και απόψεις από περασμένες εποχές, στις οποίες οι γυναίκες αποτελούσαν ασήμαντη μειοψηφία (αν και περισσότερες) και είχαν συγκεκριμένες αρμοδιότητες και κυρίως μηδενική συμμετοχή σε αυτό, που ονομάζουμε ανθρώπινα δικαιώματα.
Έτσι, λοιπόν, κατασκευάστηκαν πρότυπα, τα οποία πλέον χρειάζονται σύσσωμες όλες τις γυναίκες αλλά και όσους άντρες επιθυμούν, προκειμένου να καταρριφθούν και να υπάρξει η αλλαγή. Ολική ρήξη και πλήρης απαλλαγή από την γυναικεία καταπίεση, κακοποίηση και εξάλειψη της προσωπικότητας της.
«Για ποια βία μιλάμε;»
Αναπτύσσουμε διαλόγους, καταδικάζουμε την βία και όλα της τα παράγωγα. Η βία όμως, δεν είναι μόνο μιας μορφής και πολλές φορές είναι αθόρυβη και πολύ οικεία. Η βία ξεκινά από πολύ νωρίς να δημιουργεί το έδαφος, πάνω στο οποίο θα δούμε και τα σημάδια της.
Η βία βρίσκεται στην ανατροφή και διαπαιδαγώγηση τόσο των γυναικών, όσο και των ανδρών. Από νεαρή ηλικία μαθαίνουν τον διαχωρισμό και τον καθορισμό της προσωπικότητας τους. Ορισμένη συμπεριφορά, ορισμένη δράση και αντίδραση.
Η βία βρίσκεται στα πρότυπα. Το γυναικείο πρότυπο αποτελεί προϊόν διαρκούς αλλαγής και αμφισβήτησης. Μια γυναίκα πρέπει να είναι πολλά πράγματα ταυτόχρονα, ενώ παράλληλα να μην είναι παραπάνω από έναν άνδρα. Πρέπει να τηρεί έναν άγραφο κώδικα συμπεριφοράς, στον οποίο ο καθένας μπορεί να προσθέτει και να αφαιρεί πληροφορίες κατά το δοκούν.
Η βία αυτή περνά στην κοινωνία και στην πολιτεία. Άργησε πολύ να πάρει μια θέση σε αυτές και ακόμα και σήμερα παλεύει να την διατηρήσει και να δικαιολογήσει την παρουσία της. Σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι αρκετή αυτή η θέση και για αυτό προχωρά στην παραπάνω διεκδίκηση. Θεωρήθηκε υπερβολή!
Μια γυναίκα, λοιπόν, βρέθηκε να αναζητά την παρουσία της ως άνθρωπος πρώτα- πρώτα και μετά να προσπαθεί μανιωδώς να υπάρξει σε όλες τις υπόλοιπες δομές ως γυναίκα. Και σε εκείνο το σημείο η βία πήρε σάρκα και οστά.
Έγινε λεκτική και σωματική παρενόχληση. Σε δρόμους, στην εργασία, σε εκδηλώσεις, σε παρέες, στην οικογένεια. Έγινε απόρριψη, εγκατάλειψη, ιδιοκτησία. Δεν μπορεί να εργαστεί, δεν μπορεί να μακροημερεύσει σε σχέσεις, δεν μπορεί να αποτελεί αυτοτελή μονάδα και όταν μπορεί το οφείλει στην ανδρική παρουσία. Η βία έγινε πιο έντονη. Είναι ψυχολογική και σωματική κακοποίηση και εξευτελισμός.
Δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Το χέρι, που την ακουμπά, δεν είναι για βοήθεια, αλλά για να την ρίξει ακόμα πιο χαμηλά. Σίγουρα δεν είναι όλες οι περιπτώσεις τέτοιες. Ωστόσο, η βία δεν σταμάτησε ούτε εκεί.
Έγινε σεξουαλική κακοποίηση και βιασμός. Βιασμός της ύλης και της ψυχής, της ακεραιότητας, του ανθρώπου που κατοικεί σε ένα σώμα και χάνει πλέον την κυριαρχία, που είχε σε αυτό. Σε πολλές περιπτώσεις παύει να κυριαρχεί.
Οι δεκάδες γυναικοκτονίες μας απέδειξαν ότι το τέλος είναι σε πολλές περιπτώσεις οριστικό. Δεν είναι αρκετά όλα τα παραπάνω. Ο άνθρωπος- γυναίκα καταλήγει να χάνει την ζωή του εξαιτίας αυτής της βίας. Και η βία αυτή εξακολουθεί να υπάρχει ανάμεσα μας, σε κάθε στιγμή που μια γυναίκα δεν αντιμετωπίζεται ως άνθρωπος.
Πολύ κάνουν λόγο για φεμινισμό και πατριαρχία. Η ύπαρξη των δύο οδηγεί ακαριαία στην αναγνώριση ότι οι γυναίκες και οι άνδρες πρέπει πλέον να αποδεχθούν ότι είναι ίσοι απέναντι στην διαφορετικότητα τους. Ίδιοι στο μεταίχμιο ζωής και θανάτου. Μαζί σε αυτό που όφειλε να είναι η ζωή. Συνοδοιπόροι και δημιουργοί και παράλληλα ξεχωριστές παρουσίες, πλασμένες με μοναδικά χαρακτηριστικά.
Ας κατασκευάσουμε πρότυπα και κοινωνίες, στις οποίες θα επιβιώνει το βαθύτερο νόημα της εξάλειψης της βίας. Η ίδια η ζωή.
Πτυχιούχος του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με μεταπτυχιακές σπουδές στην Πολιτική Ιστορία και τις Στρατηγικές Σπουδές. Κατάγεται από την Κατερίνη του νομού Πιερίας και ασχολείται με την μελέτη ιστορικών, πολιτικών και κοινωνικών θεμάτων.