Με την εγκύκλιο του ΓΛΚ καθορίζονται οι ομάδες ασφαλισμένων που θα υποστούν περικοπές ανεξάρτητα από το πότε υπέβαλαν αίτηση συνταξιοδότησης.
Τέσσερις ανατροπές στο ασφαλιστικό του Δημοσίου που οδηγούν σε μειώσεις 15% έως 25% τις νέες συντάξεις χιλιάδων υπαλλήλων και στρατιωτικών λόγω του νέου τρόπου υπολογισμού, επιβεβαιώνει εγκύκλιος που εξέδωσε χθες το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, σε εφαρμογή του ασφαλιστικού νόμου Κατρούγκαλου. Έξι μήνες μετά την ψήφιση του σχετικού νόμου (4387/2016) το ΓΛΚ προχωράει στην έκδοση της σχετικής εγκυκλίου με την οποία καθορίζονται οι ομάδες ασφαλισμένων που θα υποστούν περικοπές ανεξάρτητα από το πότε υπέβαλαν αίτηση συνταξιοδότησης, χωρίς ακόμη να έχει εκδοθεί η αναγκαία εγκύκλιος για τον τρόπο υπολογισμού του συνόλου των νέων συντάξεων.
Οι μεγάλοι χαμένοι
Αναλυτικά, στους μεγάλους χαμένους του νέου συστήματος συγκαταλέγονται οι δημόσιοι υπάλληλοι, που ενώ είχαν αποχωρήσει από τις υπηρεσίες τους με αναστολή, πριν από την έναρξη ισχύος του νόμου Κατρούγκαλου, ήτοι τις 13 Μαΐου 2016, θα λάβουν σύνταξη υπολογισμένη με τον νέο τρόπο, οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν δύο συντάξεις, καθώς με την ένταξή τους στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) από την 1η Ιανουαρίου 2017 θα λάβουν μία σύνταξη ως άθροισμα των προηγούμενων και πιθανότατα θα υποστούν την ειδική εισφορά αλληλεγγύης, οι μέχρι σήμερα δικαιούχοι οικογενειακών παροχών καθώς επιβάλλονται πλέον εισοδηματικά κριτήρια, καθώς και όσοι λαμβάνουν κύρια σύνταξη άνω των 2.000 ευρώ ή άθροισμα συντάξεων έως 3.000 ευρώ, καθώς θα υποστούν τον «κόφτη» στο ανώτατο πλαφόν, ανεξάρτητα από το αν κατέθεσαν την αίτηση συνταξιοδότησης πριν ή μετά την ψήφιση του ασφαλιστικού νόμου.
Ως γενική αρχή, η εγκύκλιος επισημαίνει ότι η σύνταξη των υπαλλήλων – λειτουργών του Δημοσίου, των οποίων η υπαλληλική σχέση λύθηκε μέχρι και τις 12/5/2016 θα εξακολουθήσει να υπολογίζεται με βάση τις διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας του Δημοσίου, όπως αυτές ίσχυαν στις 31/12/2014. Βέβαια, επισημαίνεται ότι και σε αυτές τις περιπτώσεις, θα ισχύσει το ανώτατο πλαφόν στα 2.000 ευρώ για μία σύνταξη και 3.000 ευρώ για συρραφή συντάξεων, έως το 2018. Από τον γενικό αυτό κανόνα εξαιρείται μια σειρά ασφαλισμένων, ακόμη κι αν έχουν υποβάλει αιτήσεις συνταξιοδότησης έως και τις 12 Μαΐου του 2016. Αυτοί είναι:
• Οσοι έχουν αποχωρήσει από την Υπηρεσία μέχρι και 12/5/2016, έχοντας συμπληρώσει τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης αλλά όχι και το κατά περίπτωση προβλεπόμενο όριο ηλικίας. Ανεξάρτητα από το πότε είχαν υποβάλει αίτηση κι αν είχε ή δεν είχε εκδοθεί απορριπτική πράξη ή υποβάλλουν για πρώτη φορά αίτηση συνταξιοδότησης, μετά τις 12 Μαΐου, η σύνταξή τους θα υπολογιστεί με τον νέο τρόπο.
• Οσοι παρέμειναν στην Υπηρεσία αμειβόμενοι και μετά την ημερομηνία που θα έπρεπε να απολυθούν αυτοδικαίως από το Δημόσιο, η σύνταξή τους θα υπολογισθεί με βάση τις διατάξεις που ίσχυαν κατά τον χρόνο της λύσης της υπαλληλικής τους σχέσης και της διακοπής της μισθοδοσίας τους. Δηλαδή εάν η διακοπή της υπαλληλικής σχέσης και της μισθοδοσίας επήλθε από 13/5/2016 και μετά, η σύνταξή τους θα υπολογισθεί με βάση τον νέο νόμο, ανεξαρτήτως της ημερομηνίας που θα έπρεπε να απολυθούν αυτοδικαίως.
• Συνταξιούχοι του Δημοσίου που η σύνταξή τους έχει υπολογισθεί με βάση τις ισχύουσες μέχρι 31/12/2014 διατάξεις, εφόσον επανήλθαν για οποιονδήποτε λόγο στην ενεργό υπηρεσία και αποχωρήσουν εκ νέου από αυτήν, μετά τις 13/5/2016, η σύνταξη την οποία ελάμβαναν μέχρι την επαναφορά τους στην Υπηρεσία θα υπολογισθεί εκ νέου με βάση τον νέο νόμο.
• Καταβολή στο ίδιο πρόσωπο δύο ή περισσότερων κύριων συντάξεων.
Σημαντικές απώλειες ενδέχεται να υποστούν ακόμη και ήδη συνταξιούχοι του Δημοσίου εφόσον λαμβάνουν κατά την ημερομηνία ένταξής τους στον ΕΦΚΑ και άλλη σύνταξη ή άλλες συντάξεις κύριας ασφάλισης και από άλλους ασφαλιστικούς φορείς. Οπως αναφέρει η εγκύκλιος, ο ΕΦΚΑ θα καταβάλλει μία σύνταξη ίση με το άθροισμα των συντάξεων αυτών, υπό την προϋπόθεση ότι οι συντάξεις αυτές προέρχονται από ίδια αιτία. Εάν προέρχονται από διαφορετική αιτία, ο ΕΦΚΑ θα καταβάλλει αυτές χωριστά. Οπως εξηγούν ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης, το άθροισμα των δύο συντάξεων θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα οδηγεί σε συντάξεις οι οποίες θα υπόκεινται σε εισφορά αλληλεγγύης και κατά συνέπεια οι συνταξιούχοι θα υποστούν νέα περικοπή.
Προσωρινή σύνταξη
Η καταβολή της προσωρινής σύνταξης στους υπαλλήλους – λειτουργούς του Δημοσίου εξακολουθεί να διενεργείται με βάση τον παλαιό τρόπο, ανεξάρτητα εάν η λύση της υπαλληλικής σχέσης των προσώπων αυτών επήλθε πριν ή μετά την ισχύ του νόμου Κατρούγκαλου. Οπως διευκρινίζεται στην εγκύκλιο, η προσωρινή σύνταξη δεν καταβάλλεται στην περίπτωση που ο υπάλληλος λαμβάνει ήδη και άλλη σύνταξη ή και στην περίπτωση (και εδώ υπό προϋποθέσεις μπορεί να στήνεται τοίχος στην έκδοση προσωρινών συντάξεων στο Δημόσιο) στην περίπτωση που για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος είναι απαραίτητη η αναγνώριση χρόνων ασφάλισης. Η προσωρινή σύνταξη καταβάλλεται κατά απόλυτη προτεραιότητα στα άτομα με αναπηρία καθώς και στους γονείς και νόμιμους κηδεμόνες ατόμων με αναπηρία.
Στην εγκύκλιο επισημαίνεται πως αλλάζει ο τρόπος καταβολής της οικογενειακής παροχής (επιδόματα τέκνων και συζύγου) γι’ αυτούς που η σύνταξη θα υπολογισθεί με βάση τις διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου. Αναλυτικά ορίζεται ότι η καταβολή επιδομάτων τέκνων και συζύγου θα εξακολουθήσει να συγκαταβάλλεται με τη σύνταξη σε όσους έχουν συνταξιοδοτηθεί ή θα συνταξιοδοτηθούν με βάση τις ισχύουσες μέχρι και τη 12/5/2016 οικείες διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας του Δημοσίου, όπως αυτές ίσχυαν μέχρι και την ημερομηνία αυτή.
Για τους υπαλλήλους – λειτουργούς του Δημοσίου καθώς και τους στρατιωτικούς, των οποίων η σύνταξη θα υπολογισθεί με βάση τον νέο νόμο, θα ισχύσουν εισοδηματικά κριτήρια. Φορέας καταβολής του επιδόματος τέκνων θα είναι ο ΟΓΑ, ο οποίος αποτελεί ήδη τον αρμόδιο φορέα για την καταβολή του ενιαίου επιδόματος στήριξης τέκνων και του ειδικού επιδόματος τρίτεκνων και πολύτεκνων.
Τέλος επισημαίνεται ότι η καταβολή με τη σύνταξη του επιδόματος συζύγου έχει ήδη καταργηθεί για όσους υπαλλήλους – λειτουργούς του Δημοσίου καθώς και στρατιωτικούς έχουν αποχωρήσει από την Υπηρεσία, λόγω συνταξιοδότησης, από 1/11/2011 και μετά.
Πότε εξαιρούνται από τον νέο νόμο οι ένστολοι
Η σύνταξη των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος, οι οποίοι υπέβαλαν αίτηση αποστρατείας μέχρι 30/6/2016, εφόσον κατά τη συγκεκριμένη ημερομηνία πληρούσαν τις προϋποθέσεις άμεσης καταβολής της σύνταξής τους, θα εξακολουθήσει να υπολογίζεται με βάση τις διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας του Δημοσίου, όπως ίσχυαν κατά στις 31/12/2014.
Εξαιρέσεις προβλέπονται και για τους ενστόλους. Συγκεκριμένα:
• Οσοι έχουν αποχωρήσει από την υπηρεσία μέχρι και 30/6/2016, έχοντας συμπληρώσει τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης αλλά όχι και το όριο ηλικίας και ανεξάρτητα εάν είχαν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης και είχε ή δεν είχε εκδοθεί απορριπτική πράξη ή υποβάλλουν για πρώτη φορά αίτηση συνταξιοδότησης, μετά την ημερομηνία αυτή, δικαιούνται σύνταξη υπολογιζόμενη με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου.
• Στις περιπτώσεις που στρατιωτικός συνταξιούχος, του οποίου η σύνταξη έχει υπολογισθεί με βάση τις ισχύουσες μέχρι 31/12/2014 διατάξεις, επανέρχεται για οποιονδήποτε λόγο στην ενεργό υπηρεσία και αποχωρεί εκ νέου από αυτήν από 1/7/2016 και μετά, η σύνταξη που ελάμβανε μέχρι την επαναφορά του στην υπηρεσία θα υπολογισθεί εκ νέου με βάση τον νέο νόμο. Η σύνταξη των ενστόλων που υπέβαλαν αίτηση αποστρατείας ή κρίθηκαν αποστρατευτέοι από 1/7/2016 και μετά, υπολογίζεται με βάση τον νέο νόμο.
