Ο Υφυπουργός Υγείας κ. Αντώνης Μπέζας συμμετείχε στις εργασίες της Διάσκεψης Υψηλού Επιπέδου με θέμα «Ελληνικές Μεταρρυθμίσεις στον Τομέα της Υγείας: Βελτιώνοντας την Υγεία των Πολιτών» που πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και διοργανώθηκε υπό την αιγίδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Υπουργείου Υγείας στο πλαίσιο του Προγράμματος «Υγεία εν Δράσει».Στη Διάσκεψη παρευρέθηκαν και μίλησαν, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος, ο Πρωθυπουργός κ. Αντώνης Σαμαράς, ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Εξωτερικών κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, oι Υπουργοί Υγείας της Κύπρου και της Πορτογαλίας κ.κ. Πέτρος Πετρίδης και Paulo Molta de Macedo, ο Επίτροπος της ΕΕ για θέματα Υγείας κ. Tonio Borg και ο Υφυπουργός Υγείας της Γερμανίας κ. Thomas Ilka. Επίσης παρευρέθηκαν και μίλησαν, ο Υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, η Υπουργός Τουρισμού κ. Όλγα Κεφαλογιάννη και ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας.
Ο κ. Μπέζας έκανε την ακόλουθη ομιλία:
«Κυρίες και Κύριοι,
Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για μένα που συμμετέχω σήμερα στο διάλογο για την Υγεία σε ευρωπαϊκό επίπεδο και που μου δίδεται η ευκαιρία να σας παρουσιάσω ορισμένα στοιχεία για τη στρατηγική του Υπουργείου Υγείας και τη πορεία των μεταρρυθμίσεων τις οποίες προωθούμε. Είμαι βέβαιος ότι ο διάλογος που αναπτύσσεται θα μας βοηθήσει να δημιουργήσουμε ένα βιώσιμο και αποδοτικότερο σύστημα Υγείας.
Κυρίες και Κύριοι,
Οι υπηρεσίες Υγείας στην Ελλάδα, από τη δεκαετία του 1980 και μετά, αναπτύχθηκαν αλματωδώς. Η ανάπτυξη τους βασίστηκε κυρίως στο δημόσιο τομέα, κι αυτό είχε ως συνέπειες:
1ον) Την ανορθολογική χωροταξική και λειτουργική κατανομή των δομών του ΕΣΥ, με αποτέλεσμα η χώρα από τη μία μεριά να διαθέτει ένα ιδιαίτερα πυκνό δίκτυο δημόσιων δομών Υγείας και από την άλλη, λόγω ακριβώς της πληθώρας αυτών των δομών, να εμφανίζονται φαινόμενα υποστελέχωσης και αδυναμίας εξυπηρέτησης των αναγκών των ασθενών.
2ον) Την πληθώρα των Ασφαλιστικών Ταμείων, με διαφορετικούς κανονισμούς παροχών το καθένα και διαφορετικές εισφορές για τους ασφαλισμένους τους. Ασφαλιστικών Ταμείων των οποίων οι κλάδοι Υγείας έχουν ενταχθεί πλέον στον ΕΟΠΥΥ.
3ον) Τη δραστηριοποίηση του ιδιωτικού τομέα, ο οποίος λειτούργησε προοδευτικά ως συμπληρωματικός του δημόσιου, μέσω ενός ιδιαίτερα διευρυμένου δικτύου ιδιωτών ιατρών, ιδιωτικών κλινικών και διαγνωστικών εργαστηρίων.
Με βάση αυτή την κατάσταση, η απουσία ουσιαστικού ελέγχου των οικονομικών του συστήματος και η μη σύνδεση τους με τις παραγόμενες υπηρεσίες, οδήγησε σε υπέρογκες δαπάνες διαγνωστικών εξετάσεων, φαρμάκου και προμηθειών ιατρικού υλικού. Τα οικονομικά της Υγείας επιδεινώθηκαν δραματικά, τα ελλείμματα των Ασφαλιστικών Ταμείων προσέλαβαν εκρηκτικές διαστάσεις και οι προϋπολογισμοί αδυνατούσαν να ανταποκριθούν στις απαιτούμενες δαπάνες, προσφεύγοντας συστηματικά σε πρόσθετη κρατική χρηματοδότηση.
Όπως συνέβη και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, έτσι και στην Ελλάδα, ο τομέας της Υγείας, πέραν των επιπτώσεων από τις παθογένειες του παρελθόντος, επηρεάστηκε καθοριστικά και από τη σοβαρή οικονομική κρίση καθώς και από τις τρέχουσες τάσεις καθολικού και παγκόσμιου χαρακτήρα, όπως η ταχεία γήρανση του πληθυσμού και η εμφάνιση νέων ασθενειών.
Η οικονομική κρίση, όμως κυρίως, δημιούργησε νέα δεδομένα στο σύστημα Υγείας. Από τη μια πλευρά, λόγω της ύφεσης και των δημοσιονομικών περιορισμών, η κρατική χρηματοδότηση μειώθηκε, ενώ από την άλλη πλευρά επηρεάστηκαν μια σειρά από κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες που επιδρούν αρνητικά στην υγεία των πολιτών, όπως είναι το εισόδημα και η πρόσβαση στην κοινωνική ασφάλιση.
Τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης ήταν τα πρώτα που επλήγησαν, η ανεργία αυξήθηκε σημαντικά και η οικονομική δυσχέρεια και η φτώχεια εντάθηκαν, ενώ οι πολίτες που έχουν απολέσει την ασφαλιστική τους ικανότητα έχουν αυξηθεί σημαντικά.
Όλοι πλέον αναγνωρίζουν, ότι μία από τις βασικότερες παραμέτρους εξόδου της χώρας από την κρίση, είναι η ανασυγκρότηση και η προσαρμογή του χώρου της Υγείας στα νέα δεδομένα, η δημιουργία ενός βιώσιμου συστήματος Υγείας και ο περιορισμός των ανισοτήτων. Και η προσαρμογή αυτή επιβάλλει τον άμεσο σχεδιασμό και την επείγουσα υλοποίηση μιας σειράς διαρθρωτικών αλλαγών σε όλα τα επίπεδα, με συνακόλουθες επιδράσεις στη λειτουργία, τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα.
Σ΄ αυτή την ανασυγκρότηση, δεν υπάρχουν σίγουρες συνταγές από το παρελθόν, γιατί απλούστατα δεν υπάρχει ανάλογη εμπειρία από το παρελθόν στη χώρα μας. Η μόνη λύση, είναι η φυγή προς τα εμπρός με την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, αξιοποιώντας βέβαια όλα τα θετικά που έγιναν τα τελευταία χρόνια.
Δεν ανακαλύψαμε ξαφνικά και προσχηματικά τις μεταρρυθμίσεις. Οι μεταρρυθμίσεις είναι το «φιλί της ζωής» στο γερασμένο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Τώρα, που η χώρα μας διανύει μια περίοδο σημαντικών αλλαγών, τόσο σε παραγωγικό όσο και σε διοικητικό επίπεδο, τώρα, περισσότερο από ποτέ οι μεταρρυθμίσεις αποτελούν μονόδρομο για το Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Επιγραμματικά αναφέρω ορισμένες από τις πιο σημαντικές:
- Η μεταρρύθμιση στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας.
Πρόκειται για μια εκσυγχρονιστική πρόταση που θεμελιώνει ένα σύγχρονο και ενιαίο σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, το οποίο στοχεύει στην οικονομική αποδοτικότητα του συστήματος περίθαλψης, στην άμβλυνση των περιφερειακών ανισοτήτων και στην αποτελεσματικότερη ικανοποίηση των πολιτών από τις παρεχόμενες υπηρεσίες Υγείας.
Διαμορφώνουμε ένα ενιαίο, δημόσιο και καθολικό για όλους τους πολίτες σύστημα, με την υπαγωγή όλων των δημόσιων δομών (Μονάδες Υγείας του ΕΟΠΥΥ, Κέντρα Υγείας και Περιφερειακά Ιατρεία του ΕΣΥ) σε έναν φορέα, ο οποίος θα είναι υπεύθυνος για την εποπτεία, τη λειτουργία και τη χρηματοδότηση τους.
Ως φυσικό επακόλουθο, το ιατρικό, υγειονομικό και διοικητικό προσωπικό της ΠΦΥ του ΕΟΠΥΥ μεταφέρεται στο υφιστάμενο δημόσιο σύστημα Υγείας, δηλαδή στις Υγειονομικές Περιφέρειες.
- Η αλλαγή του ρόλου και του χαρακτήρα του ΕΟΠΥΥ με το διαχωρισμό του κλάδου αγοράς υγείας από τον κλάδο της ΠΦΥ.
Μετατρέπουμε τον ΕΟΠΥΥ σε αποκλειστικό αγοραστή υπηρεσιών Υγείας από το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα. Σε ένα μεγάλο δηλαδή ασφαλιστικό Οργανισμό Υγείας, με διοικητική αυτοτέλεια και οικονομική βιωσιμότητα, ώστε να υπάρξει αποτελεσματικότερος έλεγχος του κόστους, αλλά και συγκράτηση των δαπανών, μέσω της καταπολέμησης της σπατάλης στη δημόσια Υγεία.
Η υιοθέτηση αυτού του σχήματος, θα επιτρέψει την εισαγωγή κλειστών προϋπολογισμών και θα βελτιώσει σημαντικά τη διαχειριστική και συμβολαιακή ικανότητα του ΕΟΠΥΥ και τελικά τη διαπραγματευτική του ικανότητα, μέσω και της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης, την οποία έχουμε ήδη δημιουργήσει.
- Η μεταρρύθμιση στη Δευτεροβάθμια Φροντίδα Υγείας.
Διαμορφώνουμε ένα νέο χάρτη Υγείας, με λειτουργικές συνενώσεις τμημάτων Νοσοκομείων, με αλλαγές σκοπού και χαρακτήρα Μονάδων, με τη δημιουργία εναλλακτικών δομών δευτεροβάθμιας περίθαλψης με τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό και την προώθηση της πληροφορικής τεχνολογίας και των ηλεκτρονικών υπηρεσιών Υγείας.
Ταυτόχρονα, προκειμένου να προσφέρουμε στους πολίτες υψηλής ποιότητας υπηρεσίες, προωθούμε ένα νέο, σύγχρονο, ορθολογικό και αποδοτικό σύστημα διαχείρισης των Νοσοκομείων που να ανταποκρίνεται στα διεθνή πρότυπα καλής ιατρικής πρακτικής. Με την εισαγωγή συστημάτων νέων τεχνολογιών, βελτιώνουμε την παρακολούθηση και τη διαχείριση των διαδικασιών προμηθειών στα Νοσοκομεία.
- Η δημιουργία ενός Υγειονομικού Δικτύου Προστασίας.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να δημιουργήσουμε ένα Υγειονομικό Δίκτυο Προστασίας, που θα εξασφαλίζει ένα ελάχιστο εγγυημένο επίπεδο παροχής υπηρεσιών Υγείας στους πολίτες και θα συμβάλει στη διατήρηση της υγείας τους, επιτρέποντας την ενεργό συμμετοχή τους στον παραγωγικό και κοινωνικό ιστό της χώρας.
Στο πλαίσιο αυτό, στις αρχές του περασμένου Σεπτεμβρίου, το Υπουργείο Υγείας, προκήρυξε, για πρώτη φορά, δράση στον τομέα της πρόληψης, από τους διαθέσιμους πόρους του ΕΣΠΑ, που δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες που έχουν απολέσει την ασφαλιστική τους ικανότητα να αποκτήσουν πρόσβαση σε προεπιλεγμένες υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και πρόληψης.
Το Πρόγραμμα «Εισιτήριο Ελεύθερης Πρόσβασης σε Υπηρεσίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας», εκτελείται ομαλά και ικανοποιητικά έχει εξυπηρετήσει χιλιάδες πολίτες, και θα βρίσκεται σε συνεχή εξέλιξη -μέχρι εξαντλήσεως των διαθέσιμων πόρων-.
Πρόκειται για μια πιλοτική δράση που μας δίνει τις βάσεις να σχεδιάσουμε και να υλοποιήσουμε μια σειρά από πολιτικές, -μέσω της αξιοποίησης των κονδυλίων του νέου ΕΣΠΑ κατά την επόμενη Προγραμματική Περίοδο 2014-2020- που θα απευθύνονται στους πολίτες, οι οποίοι έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση.
Κυρίες και Κύριοι,
Στην προώθηση των μεταρρυθμίσεων στο χώρο της Υγείας είναι βέβαιο ότι θα συμβάλει καθοριστικά και η επικείμενη άσκηση της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη χώρα μας, κατά τη διάρκεια μιας ιδιαίτερης κρίσιμης περιόδου για την Ε.Ε., την Ευρωζώνη και τα κράτη μέλη.
Σε καμιά από τις προηγούμενες Προεδρίες που άσκησε η Ελλάδα, η ευρωπαϊκή συγκυρία δεν ήταν τόσο περίπλοκη και δύσκολη.
Το διπλό μήνυμα που θέλουμε να δώσουμε είναι, πως παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, η χώρα μας παραμένει στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης αλλά και ότι ευρωπαϊκή ολοκλήρωση δεν νοείται χωρίς την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών! Την αλληλεγγύη εκείνη, που αποτέλεσε αναπόσπαστη συνθήκη της ιδρυτικής πράξης της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των μεγάλων οραματιστών της.
Η Ελλάδα λοιπόν είναι παρούσα στην Ευρώπη, έχει εποικοδομητικές προτάσεις και σταθερό προσανατολισμό.
Αναγνωρίζοντας ότι η καλή υγεία αποτελεί προϋπόθεση για οικονομική ανάπτυξη και ευημερία, θα εργαστούμε για την ολοκλήρωση του νομοθετικού έργου και την προώθηση πρωτοβουλιών προς την κατεύθυνση περισσότερο αποδοτικών συστημάτων Υγείας.
Οι προτεραιότητές μας, ορισμένες από τις οποίες προωθούνται ήδη με τις μεταρρυθμίσεις που υλοποιούνται στην Ελλάδα, θα εστιάσουν σε θέματα όπως:
- Η οικονομική κρίση και οι επιπτώσεις στην υγειονομική περίθαλψη και στα συστήματα Υγείας.
- Η κάλυψη των αναγκών Υγείας των μεταναστών και οι επιπτώσεις στη δημόσια Υγεία.
- Η ηλεκτρονική Υγεία -με έμφαση στην καινοτομία- η οποία συμβάλλει στη βιωσιμότητα, αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα των συστημάτων Υγείας, και τέλος,
- η ανάδειξη στην υγιεινής διατροφής.
Κυρίες και Κύριοι,
Κλείνοντας θέλω να ευχηθώ καλή συνέχεια στη σημερινή συζήτηση. Είμαι σίγουρος πως θα κατατεθούν καινοτόμες ιδέες, οι οποίες θα βοηθήσουν την προσπάθεια που βρίσκεται σε εξέλιξη, θα βοηθήσουν δηλαδή στη δημιουργία ενός νέου, βιώσιμου και αλληλέγγυου στην κοινωνία συστήματος Υγείας για τη χώρα μας.
Γιατί όπως ανέφερε και ο μέγας φιλόσοφος της ελληνικής αρχαιότητας Σωκράτης: «Όταν τα σώματα εξασθενούν, οι ψυχές αρρωσταίνουν περισσότερο».
Σας ευχαριστώ πολύ».
