Θα πληρώσουν τα εγγόνια μας

Πολλές κρίσιμες λεπτομέρειες σε ό,τι αφορά τόσο το νέο δάνειο όσο και τη συμμετοχή των ιδιωτών δεν έχουν διευκρινιστεί ακόμα, ωστόσο είναι προφανές ότι η Ευρώπη αποφάσισε να δώσει μία δεύτερη ευκαιρία στην Ελλάδα, εν μέσω ασφυκτικών πιέσεων από τις αγορές και φόβων ότι η κρίση χρέους θα μεταδοθεί και στον πυρήνα της Ευρωζώνης. Η συμφωνία πρέπει να εγκριθεί από τα εθνικά κοινοβούλια των κρατών-μελών και ενδεχομένως να υπάρξουν αλλαγές, ανάλογα με την οικονομική και πολιτική συγκυρία, ενώ κανείς δεν γνωρίζει κατά πόσον θα εκπληρωθούν μέσα στο χρόνο οι «εθελοντικές» δεσμεύσεις των ιδιωτών πιστωτών. Από τα 158 δισ. ευρώ, τα 49 είναι ο στόχος για τη συμμετοχή των ιδιωτών. Το πακέτο των 109 δισ. ευρώ περιλαμβάνει τα 35 δισ. που είναι το «καθαρό» νέο δάνειο (μαζί με το ΔΝΤ), τα 20 δισ. που θα δοθούν από τον EFSF για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών, τα 20 δισ. που δοθούν από EFSF για την επαναγορά ομολόγων στη δευτερογενή αγορά και τα 35 δισ. που δίνονται ως εγγύηση στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα -από τον EFSF- για να συνεχίσει να δέχεται ως εγγύηση τα ελληνικά ομόλογα για την παροχή ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες.
Το επιτόκιο θα είναι 3,5%.
Σημειώνεται πως αυτά τα νούμερα είναι κατά προσέγγιση. Αμέσως μετά τη συμφωνία ξεκίνησαν ουσιαστικά οι διαπραγματεύσεις για τη σύναψη της νέας δανειακής σύμβασης -το Μνημόνιο Νο2- οι οποίες εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του καλοκαιριού. Το κρατικό χρέος θα είναι πραγματικά βιώσιμο εφόσον πετύχει το εγχείρημα της συμμετοχής των ιδιωτών, μειωθεί το έλλειμμα, προχωρήσουν γρήγορα οι ιδιωτικοποιήσεις και ενισχυθεί η ανάπτυξη με τα μέτρα που προωθεί η Κομισιόν, αλλά και κυβερνήσεις όπως η γερμανική. Με τη συμφωνία υπολογίζεται ότι το κρατικό χρέος μειώνεται κατά 26 δισ. ευρώ περίπου (12% του ΑΕΠ), 13,5 δισ. ευρώ από το «κούρεμα» στην ανταλλαγή ή μετακύλιση των ελληνικών ομολόγων και άλλα 12,5 που εκτιμάται ότι θα είναι το καθαρό κέρδος από την επαναγορά ομολόγων (θα δοθούν 20 δισ. ευρώ για να αγοραστούν ομόλογα ονομαστικής αξίας 32 δισ. ευρώ – «κούρεμα» 15%).Το μεγαλύτερο κέρδος για την ελληνική οικονομία είναι το γεγονός ότι μετατίθενται πληρωμές χρεολυσίων (ομολόγων που λήγουν) ύψους 135 δισ. ευρώ για μετά το 2020 και μειώνεται το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους. Εν τω μεταξύ, οι υποχρεώσεις για πληρωμές θα υφίστανται για μη διαπραγματεύσιμα ομόλογα και ειδικά δάνεια, τα οποία δεν εντάσσονται στη ρύθμιση. Ακόμα, προβλέπεται δεκαετής περίοδος χάριτος του νέου πακέτου στήριξης, δηλαδή τα πρώτα 10 χρόνια δεν θα αποπληρώνονται χρεολύσια. Η επιμήκυνση του χρέους φτάνει τα 30 χρόνια και το μέσο επιτόκιο του ελληνικού δημοσίου χρέους στο σύνολό του, όποιος κι αν το κατέχει, διαμορφώνεται σε επίπεδα χαμηλότερα του 5%. Τα ελληνικά ομόλογα που θα ανταλλαχθούν είναι αυτά που λήγουν ως το 2020. Σε αυτό το σημείο επέμειναν μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες (όπως οι Commerzbank, Dexia, BNP Paribas), καθώς έχουν στα χαρτοφυλάκια τους ομόλογα δισ. ευρώ που λήγουν μετά το 2020 και θα υποχρεωνόντουσαν να «κλειδώσουν» μεγαλύτερες ζημίες, εφόσον συμπεριλαμβάνονται και οι τίτλοι που λήγουν μετά από 10 χρόνια.
Mέχρι το 2020 δεν θα καταβληθούν χρεολύσια
Το σύνολο του ελληνικού χρέους μεταφέρεται στο μέλλον, καθώς μέχρι το 2020 δεν θα καταβληθούν χρεολύσια κατά τις λήξεις των ομολόγων αξίας 135 δισ. ευρώ που έχουν στα χέρια τους οι ιδιώτες, ενώ μέχρι το 2026 (επιμήκυνση 15 ετών) δεν θα εξοφληθούν τα δάνεια του μηχανισμού στήριξης ΕΕ-ΔΝΤ. Στο νέο δάνειο των 109 δισ. ευρώ δεν θα ενταχθούν τα υπόλοιπα 45 δισ. ευρώ του αρχικού δανείου των 110 δισ. ευρώ. Αντιθέτως, επιμηκύνεται περαιτέρω η αποπληρωμή των 65 δισ. ευρώ που έχει ήδη λάβει η Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης και της πέμπτης δόσης, ύψους 12 δισ. ευρώ. Και τα δύο δάνεια συνολικού ύψους 219 δισ. ευρώ θα εξοφληθούν μέχρι και το 2050.Η 30ετής  μετακύλιση του χρέους περιορίζει σημαντικά τις απώλειες στις τράπεζες σε σχέση τουλάχιστον με τη λύση της ανταλλαγής των ομολόγων που αρχικά προωθούσε η γερμανική πλευρά. Με τη λύση, που τελικώς επικράτησε, οι τράπεζες θα εγγράψουν λογιστικές ζημιές της τάξης του 21% για το 90% των λήξεων ομολόγων αξίας 135 δισ. ευρώ της περιόδου 2011 – 2020. Σημειώνεται ότι το 21% αφορά στην καθαρή παρούσα αξία (Net Present Value – η διαφορά μεταξύ της παρούσας αξίας των καθαρών ταμειακών ροών μίας επένδυσης, προεξοφλημένων στο παρόν με επιτόκιο Χ και του αρχικού κεφαλαίου Χ που απαιτείται για να γίνει σήμερα η επένδυση).Το προεξοφλητικό επιτόκιο ορίστηκε στο 9%, αν και μπορεί να αλλάξει, καθώς είναι ίσως το σημαντικότερο σημείο της πρότασης του IIF που αναμένεται να κυριαρχήσει στις διαβουλεύσεις. Δηλαδή, η τιμολόγηση των νέων ομολόγων θα γίνει με τέτοιο τρόπο ώστε να διαπραγματεύονται με έκπτωση 21% στη δευτερογενή αγορά, με βάση την υπόθεση ότι το επιτόκιο του δανεισμού του Ελληνικού Δημοσίου (για 10 έτη) είναι 9%. Το επιτόκιο δανεισμού, όμως, που κινείται μεσοσταθμικά στο 5% εκτιμάται ότι θα περιορίσει αισθητά τις απώλειές τους. Υπενθυμίζεται ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν ήδη λάβει από το 2008 σε ρευστό ή εγγυήσεις 100 δισ. ευρώ, ενώ τους παρέχεται ένα επιπλέον «μαξιλάρι» ρευστότητας 35 δισ. ευρώ από ΕΕ, ΕΚΤ και EFSF. Σε απόλυτα μεγέθη οι λογιστικές ζημίες υπολογίζονται στα 6-7 δισ. ευρώ. Ωστόσο, ενδέχεται να χρειαστούν άμεσα λιγότερα κεφάλαια, εφόσον μεταθέσουν λογιστικά τις ζημίες, δηλαδή τις κατανείμουν σε βάθος χρόνου και όχι άμεσα. Τα ομόλογα που λήγουν από έως το 2020 είναι 146 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 54 ανήκουν σε ελληνικές τράπεζες. Η συμμετοχή των ιδιωτών στην όλη διαδικασία οδηγεί σε μείωση του χρέους της τάξης του 12% ή 26,1 δισ. ευρώ. Το μεσοσταθμικό επιτόκιο της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα θα κινηθεί περίπου στο 5%, για τα πρώτα χρόνια όμως κοντά στο 4%. Τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία θα ανταλλάσσουν τα ομόλογα που κατέχουν, αξίας 20 δισ. ευρώ και λήξης μέχρι το 2020, με νέα 30ετή ομόλογα, ίσης ονομαστικής αξίας, όπως διευκρίνισε ο υπουργός Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος. Οι ιδιώτες που έχουν ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου δεν πρόκειται να συμμετάσχουν και ως εκ τούτου τα ομόλογα που έχουν θα εξοφληθούν στη λήξη τους και στο 100% της ονομαστικής τους αξία τους. Επίσης δεν τίθεται ζήτημα για τα ομόλογα που έχει στην κατοχή της η ΕΚΤ (περίπου 48 δισ. ευρώ), καθώς θα πληρωθούν στη λήξη τους, χωρίς επιμήκυνση, ανταλλαγή ή μείωση επιτοκίου.