Μέσα στους επόμενους μήνες, οι επιχειρηματίες, το πανεπιστήμιο, τα ερευνητικά ινστιτούτα, ομάδες της κοινωνίας των πολιτών και το περιφερειακό συμβούλιο θα πρέπει να ανατρέψουν ό,τι ίσχυε σήμερα στο όποιο αναπτυξιακό μοντέλο της Ηπείρου μέσω του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ).
Ενόψει της νέας προγραμματικής περιόδου 2014-2020, οι φορείς της περιοχής έχουν τη μοναδική ευκαιρία να σχεδιάσουν μόνοι τους το μέλλον και το νέο παραγωγικό μοντέλο, όπως ειπώθηκε στη χτεσινή συνάντηση εργασίας με τίτλο «Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης Περιφέρειας Ηπείρου», η οποία πραγματοποιήθηκε στο συνεδριακό κέντρο του ξενοδοχείου Du Lac.
Στη μετα-ΕΣΠΑ εποχή, που αποκαλείται επίσημα Σύμφωνο Εταιρικής Ευθύνης, η επιχειρηματικότητα, η οποία θα πρέπει να επαναπροσδιορίσει τον εαυτό της, θα είναι ο βασικός πυλώνας του νέου συμφώνου της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι υποδομές θα υπάρχουν αλλά δεν θα αποτελούν ύψιστη προτεραιότητα και κυρίως δεν θα είναι αποκομμένες από το αναπτυξιακό μοντέλο που θα επιλεγεί από κάθε περιφέρεια. Ζητούμενο της νέας εποχής είναι η επιχειρηματικότητα να ανακαλύψει νέες ευκαιρίες μέσω των δημόσιων επενδύσεων. Οι ιδιωτικές δηλαδή επενδύσεις να έρθουν να συμπληρώσουν τον δημόσιο τομέα. Αυτό όμως πρέπει να γίνει με έναν «έξυπνο» τρόπο ο οποίος θα υπηρετεί την καινοτομία: την έρευνα και την τεχνολογία.
O Νίκος Κομνηνός, εμπειρογνώμονας, που παρουσίασε τα αποτελέσματα της μελέτης για την έξυπνη εξειδίκευση στην Περιφέρεια Ηπείρου ήταν σαφής: «Πρέπει να κάνουμε επιλογές. Πρέπει να επιλέξουμε ορισμένους κλάδους της περιφερειακής οικονομίας που θα αποτελέσουν το κέντρο της προσπάθειας. Αυτή η επιλογή της εξειδίκευσης πρέπει να προκύψει μέσα από την εκτίμηση για την παγκόσμια αγορά και στη συνέχεια να συνδεθεί με τα έργα του επιχειρησιακού προγράμματος» τόνισε. Ποια επιλογή μπορεί να κάνει η Ήπειρος; Η επιλογή για τον κ. Κομνηνό φαίνεται εύκολη: Ο πρωτογενής τομέας. Όπως είπε, η Ήπειρος είναι εξειδικευμένη στην κτηνοτροφία και στη γεωργία, αλλά και στη μεταποίηση προϊόντων, και δη γαλακτοκομικών –σε τομείς όπου συγκεντρώνονται και οι περισσότεροι εργαζόμενοι. «Πρέπει τώρα η περιοχή να σκεφτεί το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που έχουν αυτές οι δραστηριότητες, να διερευνήσει τη συνέργεια μεταξύ κτηνοτροφίας και μεταποίησης, να υπάρξει σύνδεση με την έρευνα» τόνισε. Προς την κατεύθυνση της έρευνας, ο κ. Κομνηνός έκανε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα έρευνα. Όπως είπε, η επιστημονική εξειδίκευση του ακαδημαϊκού ιστού δεν είναι παρά μόνο σε ένα μικρό μέρος συμβατή με την εξειδίκευση του κτηνοτροφικού τομέα. «Θα πρέπει να υποστηριχθούν οι έρευνες και από άλλους φορείς ώστε να εξασφαλιστούν οι ανάγκες σε τεχνολογία» τόνισε.
Για να γίνει εφικτή η επιτυχία ενός αναπτυξιακού μοντέλου, προτείνεται επί της ουσίας η δικτύωση όλων των εμπλεκόμενων μερών –από τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά ινστιτούτα μέχρι τις βιομηχανίες και τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις-, η δημιουργία ενός «οικοσυστήματος» όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε, όπου το κάθε μέρος θα ανατροφοδοτεί το άλλο.
«Η κύρια πρόκληση με την οποία βρίσκεται αντιμέτωπη η στρατηγική, είναι να πετύχει τη μαζική συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα» τόνισε ο κ. Κομνηνός. Τη στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης στην Ήπειρο θα κληθεί να επικυρώσει κάποια στιγμή φέτος το Περιφερειακό Συμβούλιο. Πριν γίνει αυτό πάντως, θα πρέπει να συγκροτηθούν θεματικές ομάδες εργασίες όπως και η περιφερειακή επιτροπή καινοτομίας με τη συμμετοχή φορέων που θα εισηγηθούν τη στρατηγική στο Περιφερειακό Συμβούλιο. Αυτό που ξεκαθαρίστηκε από τους ομιλητές-στελέχη της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι ότι «ηγετικό ρόλο στον καθορισμό των προτεραιοτήτων πρέπει να έχουν οι επιχειρηματίες και ο ιδιωτικός τομέας».
Ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης, στην έναρξη των εργασιών, εμφανίστηκε πάντως αρκετά αισιόδοξος για την πρόκληση της μετα-ΕΣΠΑ εποχής: «Δεν θα ανακαλύψουμε κάτι σαν αστροναύτες. Θα ανακαλύψουμε τα απλά. Ό,τι προάγει την τοπική οικονομία, είναι καινοτομία. Μέχρι σήμερα ήμασταν μια χώρα κατανάλωσης, πρέπει να γίνουμε μια χώρα παραγωγής»
ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΟΣ ΑΓΩΝ