Καταδικαστική απόφαση του Ε.Δ.Δ.Τ.Α για τις συνθήκες κράτησης στις φυλακές Ιωαννίνων

Στην απόφαση TAGGATIDIS v. GRÈCE (Προσφυγή Νo 2889/09) της 11ης Οκτωβρίου 2011 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕυρΔΔΑ) διαπίστωσε παραβίαση του άρθρου 3 ΕΣΔΑ (απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση) σε βάρος 47 (μεταξύ των οποίων και 8 αλλοδαποί) κρατουμένων στις φυλακές Ιωαννίνων για την περίοδο 2008-09. Η απόφαση αυτή μέσα από ομαδική προσφυγή αναδεικνύει τα χρόνια προβλήματα που χαρακτηρίζουν τις ελληνικές φυλακές ύστερα από έλεγχο ενός διεθνούς δικαιοδοτικού οργάνου των κανόνων εσωτερικού και διεθνούς δικαίου που ρυθμίζουν τις προδιαγραφές συνθηκών διαβίωσης των κρατουμένων (βλ. και απόφαση NISIOTIS).  Οι προσφεύγοντες ισχυρίστηκαν ότι  διαβιούσαν σε ελάχιστο χώρο μαζί με πολλούς άλλους συγκρατούμενούς τους χωρίς εξαερισμό (σε μία φυλακή που σχεδιάστηκε για 80 αλλά φιλοξενούσε την περίοδο αυτή 220 κρατούμενους), χωρίς να διατίθεται καμία καρέκλα ή τραπέζι, ότι ο μόνος προσωπικός τους χώρος ήταν η επιφάνεια του κρεβατιού, ότι δεν υπήρχε δυνατότητα δημιουργικής αναψυχής και απασχόλησης. Επίσης ότι πολλοί κρατούμενοι έπασχαν από ασθένειες, και κυρίως από έντονο στρες, χωρίς να τους παρέχεται θεραπεία.  Τα παραπάνω δεν αντικρούστηκαν από την ελληνική κυβέρνηση, η οποία δεν έλαβε υπόψη της ούτε και προγενέστερο σχετικό πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη που είχε πραγματοποιήσει αυτοψία στις φυλακές. Η κυβέρνηση προέταξε το επιχείρημα ότι η κατάσταση είναι γενικευμένη και ότι δεν διαθέτει τους οικονομικούς πόρους βελτίωσης των συνθηκών. Από το γεγονός και μόνο ότι οι κρατούμενοι διέθεταν ελάχιστο προσωπικό ελεύθερο χώρο (περίπου 1 τ.μ.), το ΕυρΔΔΑ έκρινε ότι οι προσφεύγοντες υπέστησαν απάνθρωπη και ατιμωτική μεταχείριση, η οποία απείχε κατά πολύ από το αποδεκτό όριο καταπόνησης που ο εγκλεισμός εγγενώς δημιουργεί, χωρίς σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Η απόφαση αυτή ίσως παίξει σημαντικό ρόλο  στην βελτίωση της άθλιας κατάστασης που επικρατεί σήμερα στις ελληνικές φυλακές και η οποία επιδεινώνεται σε καιρό οικονομικής ύφεσης.