Κουμπωμένοι εμφανίζονται οι δήμαρχοι έναντι του προωθούμενου σχεδίου νόμου του υπουργείου Εσωτερικών, με το οποίο ανάβει πράσινο φως για αλλαγές στον «Καλλικράτη», και ειδικότερα για τροποποίηση των διοικητικών ορίων κάποιων δήμων. Με επιφύλαξη έγιναν δεκτές από τους αιρετούς οι ρυθμίσεις, σύμφωνα με τις οποίες κάποια δημοτική ενότητα (πρώην δήμος που συνενώθηκε με τον «Καλλικράτη») μπορεί να αποφασίσει για την ένταξή της σε άλλον δήμο από αυτόν στον οποίο σήμερα υπάγεται, ενώ προβλέπεται και το σπάσιμο μεγάλων νησιωτικών δήμων. «Δεν υπήρξε κανένα επίσημο αίτημα από την Κεντρική Ενωση των Δήμων της χώρας (ΚΕΔΕ) σε σχέση με το χωροταξικό», σχολίαζαν στελέχη της Ενωσης και παρέπεμπαν στην επικείμενη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου την ερχόμενη Τρίτη για να τοποθετηθούν επί των προωθούμενων αλλαγών.
ΠΟΛΥΠΛΗΘΕΙΣ ΔΗΜΟΙ. Σύμφωνα πάντως με τις επικείμενες τροποποιήσεις στον «Καλλικράτη», ενδέχεται κατ’ αρχήν να επηρεαστούν δήμοι άνω των 100.000 κατοίκων. Στην κατηγορία αυτή εμπίπτουν 16 δήμοι της χώρας και συγκεκριμένα Αθήνα, Πειραιάς, Περιστέρι, Νίκαια, Αχαρνές, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Χανιά, Πάτρα, Λάρισα, Βόλος, Χαλκίδα, Ρόδος, Κέρκυρα, Κορδελιό – Εύοσμος και Ιωάννινα. Ωστόσο, όπως διευκρινιζόταν, οι προτεινόμενες αλλαγές δεν αναμένεται να επηρεάσουν τα νησιά, καθώς υπάρχουν άλλες προβλέψεις για την κατηγορία αυτή των δήμων, αλλά και τους δήμους των μεγάλων πολεοδομικών συγκροτημάτων.
Βάσει του σχεδίου νόμου, που δόθηκε προς επεξεργασία στα αρμόδια όργανα της Αυτοδιοίκησης ως αιτιολόγηση για την παροχή δυνατότητας μετακίνησης μιας δημοτικής ενότητας από έναν δήμο σε άλλο και την τροποποίηση του ισχύοντος άρθρου του «Καλλικράτη», γίνεται παραπομπή σε διαδικαστικά θέματα για την ανάδειξη των δημοτικών Αρχών. «Απαραίτητη προϋπόθεση όμως για τη συμμετοχή των κατοίκων των προσαρτημένων δημοτικών ή τοπικών κοινοτήτων στις εκλογές για την ανάδειξη αντιπροσώπων α’ βαθμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι η ένταξη των κοινοτήτων αυτών σε υπάρχουσα δημοτική ενότητα όμορου δήμου», επισημαίνεται ειδικότερα στην αιτιολογική έκθεση.
Στελέχη της Αυτοδιοίκησης εκτιμούν ωστόσο πως με τη νέα διάταξη ανοίγει ο δρόμος για μετακινήσεις δημοτικών ενοτήτων σε όμορους δήμους ακόμη και άλλων νομών, αρκεί να υπάρχει η δυνατότητα ενσωμάτωσής τους σε κάποια άλλη ενότητα.
Προσθέτουν εξάλλου ότι παρά το γεγονός πως η ρύθμιση περιορίζει τις αλλαγές μόνο σε συγκεκριμένη κατηγορία δήμων, υπάρχει ο κίνδυνος να λειτουργήσει ως ντόμινο για διεκδικήσεις και από άλλες περιοχές, όπου είχαν εκφραστεί διαφωνίες στον σχεδιασμό του «Καλλικράτη».
ΚΕΡΚΥΡΑ – ΜΥΤΙΛΗΝΗ. Παράλληλα, με το υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου επέρχονται αλλαγές και σε νησιωτικούς δήμους, για τους οποίους ο «Καλλικράτης» είχε εφαρμόσει την αρχή κάθε νησί να αποτελεί έναν ενιαίο δήμο ανεξάρτητα από το μέγεθός του ή τον πληθυσμό του.
«Καίτοι η νέα διοικητική διαίρεση της νησιωτικής Ελλάδας απεδείχθη κατά βάση ορθή και λειτουργική, τούτο δεν ίσχυσε για τα πιο μεγάλα νησιά της χώρας, δηλαδή τη Μυτιλήνη και την Κέρκυρα», αναφέρεται ωστόσο στην αιτιολογική έκθεση του σχεδίου νόμου, επισημαίνοντας πως παρότι ήταν απαραίτητη η μείωση των προ «Καλλικράτη» δήμων στα νησιά, δεν έπρεπε να εφαρμοστεί η αρχή του ενός, ενιαίου δήμου.
«Αυτή η πρακτική απεδείχθη δυσλειτουργική», υποστηρίζεται στην αιτιολογική έκθεση και προστίθεται: «Ορίστηκαν έτσι δήμοι γεωγραφικά δυσανάλογα μεγάλοι σε σχέση με τους υπόλοιπους δήμους της χώρας και δημιουργήθηκαν ζητήματα αποτελεσματικής διοίκησης αυτών αλλά και πρόσβασης όλων των δημοτών στις δημοτικές Αρχές, καθότι αυτοί συχνά θα έπρεπε να καλύψουν μεγάλες αποστάσεις μέσα από οδικό δίκτυο όχι της καλύτερης ποιότητας για να λύσουν μερικά από τα πιο βασικά τους καθημερινά προβλήματα».
Παράλληλα, ως επιχείρημα για τη διάσπαση των δύο νησιωτικών δήμων τονίζονται και τα ζητήματα ανομοιογένειας λόγω των διαφορετικών οικονομικών δραστηριοτήτων αλλά και της μορφολογίας. Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, οι νέοι δήμοι σε Κέρκυρα και Λέσβο θα αρχίσουν να λειτουργούν από την 1η Σεπτεμβρίου του 2014 και συγκεκριμένα – όπως ορίζεται – «από την εγκατάσταση των Αρχών τους, οι οποίες θα αναδειχθούν με τις γενικές δημοτικές εκλογές». Πρόκειται για τις εκλογές που έχουν προγραμματιστεί να διενεργηθούν τον ερχόμενο Μάιο.